Heb je vragen?
Aanvullend advies? Geen probleem! Vraag het ons team van experten. We horen graag van je.
Opgeblazen buik? De meest voorkomende oorzaken en oplossingen
Een avondje op restaurant. Het is gezellig. Maar soms is je eten nog niet goed en wel binnen en daar is hij al: die gevreesde opgeblazen buik. Het is ongemakkelijk en is voor veel mensen zelfs ronduit pijnlijk. Je broeksknoop dichthouden wordt haast onmogelijk.
Wist je dat er meer organen zijn dan enkel de dikke darm die een invloed hebben op een opgeblazen buik? Vaak ligt de oorzaak hogerop in het lichaam. Met name in de lever of de pancreas. We duiken even in de vele oorzaken van en oplossingen voor een opgeblazen buik.
Onderwerpen in dit artikel
Wat is een opgeblazen buik?
Een opgezette buik, ook wel abdominaal opgeblazen gevoel genoemd, is letterlijk een gevoel van zwelling van de buik. Dit gevoel gaat vaak gepaard met een zichtbare zwelling. Een veelvoorkomend probleem dat veel ongemak kan veroorzaken.
Er kan een gevoel van volheid, druk of algemeen ongemak in de buik zijn. In de volksmond vaak gewoon aanzien als een “dikke buik”. Ructus (oprispingen, boeren), flatulentie (winderigheid) en soms buikpijn zijn de meest voorkomende symptomen.
Zoals eerder gezegd is een opgeblazen gevoel in de buik een vaak voorkomend ongemak dat een groot deel van de bevolking treft. Het komt het meest voor bij patiënten met een functionele darmstoornis, zoals het prikkelbare darmsyndroom. Maar onderzoek suggereert ook dat tot 30% van de volwassenen wel eens last heeft van een opgeblazen gevoel.
Oorzaken van een opgeblazen buik
Er kunnen tal van oorzaken toe te schrijven zijn aan een opgeblazen buik. Vandaar is het vaak een lastig proces om te vinden wat nu precies het probleem is. Ook een combinatie van factoren is mogelijk.
Voedingsfactoren
Te veel eten
Één van de belangrijkste oorzaken van een opgeblazen buik is overeten. Als men te veel eet, kan het spijsverteringsstelsel moeite hebben om al dat voedsel op te nemen. Dit kan leiden tot een opblazen gevoel. De verminderde maaglediging leidt in dit geval ook tot een toename van de gasproductie, wat het opgeblazen gevoel nog versterkt.
Voedselintoleranties of -allergieën
Voedselallergieën, zoals glutenallergie, en voedselintoleranties zoals lactose-intolerantie, kunnen ook leiden tot heel wat ongemak in de buik. Lactase, een enzym dat essentieel is voor het verteren van lactose, is afwezig bij mensen met een lactose-intolerantie. Hierdoor treedt er fermentatie op in de darmen en wordt er gas geproduceerd. Op dezelfde manier kan een glutenallergie ontsteking van de darm veroorzaken bij mensen met coeliakie. Ook dit kan weer leiden tot symptomen zoals een opgeblazen gevoel en een opgezette buik.
Echter komt bijvoorbeeld een intolerantie voor gluten veel minder vaak voor dan mensen denken. Slechts 1% van de bevolking heeft effectief een glutenintolerantie. Het is dus logischer de oorzaak elders te gaan zoeken.
Vezelrijke voeding
Ondanks het belang van vezels voor een optimale spijsvertering, kan een overmatige inname ervan leiden tot een opgeblazen gevoel. Vooral onoplosbare vezels kunnen moeilijk worden opgenomen. Dit leidt alweer tot een verhoogde gasproductie in het spijsverteringsstelsel. Zo zorgen peulvruchten, kool en volkoren granen weleens voor problemen.
Koolzuurhoudende dranken
Heerlijk, zo’n frisse Cola Zero of glas spuitwater wanneer je dorst hebt. Voor mensen die snel last hebben van een opgeblazen gevoel is prik echter een minder goed idee. Opgeloste kooldioxide in koolzuurhoudende dranken kan gasvorming in de maag veroorzaken, wat kan leiden tot een opgeblazen gevoel. Bovendien kunnen deze dranken de uitscheiding van gas in de darmen bevorderen, wat het probleem verder verergert.
Het is dus van uiterst belang om, bij klachten van een opgeblazen buik, de voedingsgewoonten onder de loep te nemen en eventuele intoleranties of allergieën uit te sluiten.
Medische aandoeningen
Prikkelbare darm syndroom (PDS)
PDS of het prikkelbare darm syndroom is een chronische aandoening van het spijsverteringsstelsel die zich uit in buikpijn, een opgeblazen gevoel en darmproblemen zoals diarree en constipatie. Door darmovergevoeligheid en stoornissen in de darmmotiliteit kan PDS leiden tot een ernstig opgeblazen gevoel.
Gastro-oesofageale refluxziekte (GERD)
Gastro-oesofageale refluxziekte, ook wel afgekort als GERD of GORD, is een aandoening waarbij zuur uit de maag terugstroomt in de slokdarm. Dit veroorzaakt een brandend gevoel in de slokdarm en vaak ook een opgeblazen gevoel. Zure reflux kan irritatie van de slokdarm en een gevoel van zwelling in de buik veroorzaken. Dit wordt vaak vlak na de maaltijd gezien.
Constipatie
Als ontlasting te lang in de dikke darm blijft zitten, gaat het gisten en ontstaat er gas. Daarbovenop kan de aanwezigheid van ontlasting druk uitoefenen op de buik, wat kan leiden tot een gevoel van zwelling. Aangezien constipatie een veelvoorkomend fenomeen is, is het één van de meest voorkomende medische oorzaken van een opgeblazen gevoel in de buik.
Bacteriële overgroei van de dunne darm (SIBO)
Wanneer er te veel bacteriën groeien in de dunne darm, spreken we van ‘Bacteriële overgroei van de dunne darm’ of ‘SIBO’. Door overfermentatie van voedsel ontstaat gasproductie en een opgeblazen gevoel. Deze aandoening gaat vaak gepaard met problemen met de darmmotiliteit en kan bijgevolg dus bijzonder complex zijn.
Gastroparese
Men spreekt van gastroparese wanneer de maagspieren slecht of zelfs helemaal niet werken. Hierdoor kan de maag niet normaal worden geledigd. Wanneer de maag dan uiteindelijk zijn inhoud leegt in de darm, gebeurt dit op een overmatige manier.
Dit geeft een gevoel van volheid, een opgeblazen gevoel en misselijkheid. De zenuwen die de maagspieren reguleren kunnen aangetast worden, waardoor men vaak in een vicieuze cirkel terechtkomt. Het is een aandoening die vaak voorkomt bij mensen met diabetes.
Hormonale factoren
Hormonale veranderingen kunnen een grote invloed hebben op een opgeblazen buik. Dit fenomeen wordt vaak in verband gebracht met twee specifieke periodes in het leven van een vrouw: de menstruatiecyclus en de zwangerschap.
Menstruatiecyclus
De vrouwelijke cyclus wordt gekenmerkt door regelmatige schommelingen in de oestrogeen- en progesteronniveaus. Deze hormonen zijn essentieel voor het behoud van de reproductieve gezondheid, maar kunnen ook invloed hebben op een opgeblazen gevoel en op de spijsvertering.
Het hormoon oestrogeen veroorzaakt het vasthouden van vocht. Als oestrogeen stijgt en progesteron daalt, krijgen veel vrouwen daarom vaak een opgeblazen gevoel. Daarbij komt nog eens dat de baarmoeder vlak voor de menstruatie toeneemt in volume. Daarnaast zorgen oestrogeen en progesteron vaak voor gasvorming door de motiliteit te vertragen of te versnellen. Oestrogeenreceptoren in het spijsverteringskanaal beïnvloeden bovendien je viscerale gevoeligheid, waardoor je je opgeblazen voelt.
Vrouwen met premenstrueel syndroom (PMS) kunnen een intenser opgeblazen gevoel ervaren vlak voor de menstruatie. Deze hormonale disbalans kan niet alleen leiden tot een tragere spijsvertering, maar ook tot winderigheid en een zwaar gevoel.
Zwangerschap
Tijdens de zwangerschap ondergaat het lichaam heel wat belangrijke hormonale veranderingen om de groei en ontwikkeling van de foetus te bevorderen. Deze veranderingen kunnen ook op verschillende manieren invloed hebben op het spijsverteringsstelsel.
Progesteron speelt een cruciale rol bij het in stand houden van de zwangerschap. Het ontspant de gladde spieren van het lichaam, waaronder die van de darmen. Dit kan de spijsvertering belemmeren en leiden tot constipatie en een opgeblazen gevoel. Een ander hormoon, relaxine, speelt ook een rol bij het ontspannen van de spieren en banden om de baarmoeder te helpen uitzetten. Deze ontspanning kan een invloed hebben op de beweeglijkheid van de darmen, wat een opgeblazen gevoel kan verergeren.
De invloed van de lever en alvleesklier
Levensstijlfactoren
Een sendentaire levensstijl
Één van dé belangrijkste factoren die verantwoordelijk is voor een opgeblazen gevoel is een zittende levensstijl. Heel wat mensen hebben een kantoorjob en zitten bijgevolg nagenoeg de hele dag. Door meer en meer gebruik te maken van thuiswerk is er vaak ook geen sprake van de minste beweging. Als je van aan je auto naar kantoor moet stappen, heb je tenminste nog iéts van beweging.
Door een gebrek aan lichaamsbeweging wordt de spijsvertering vertraagd. Dit kan leiden tot een ophoping van darmgas in de maag en darmen. Als men niet beweegt, trekken de buikspieren niet zo vaak samen als nodig is om voedsel en gas door het spijsverteringskanaal te laten stromen. Dit kan leiden tot een gevoel van ongemak. Daarnaast bevordert lichaamsbeweging de productie van endorfine, wat stress kan helpen verminderen.
Angst en stress
Zoals bekend hebben stress en angst een grote invloed op het spijsverteringsstelsel. Uit onderzoek van de Universiteit van Chicago bleek dat mensen die veel stress ervaren vaker buikpijn en een opgeblazen gevoel hebben. Stress kan de darmcirculatie verstoren. Het kan de stoelgang vertragen of versnellen.
Als men gestrest is, produceert het lichaam hormonen zoals cortisol en adrenaline. Deze hormonen hebben een invloed op de spijsvertering. Ze kunnen de afgifte van gas en vloeistoffen in de maag vertragen. Hierdoor gaan deze stoffen zich ophopen. Bovendien kan stress de symptomen van het prikkelbare darm syndroom verergeren.
Het verband tussen stress en een opgeblazen gevoel kan verklaard worden door verschillende fysiologische mechanismen. Ten eerste kan stress viscerale overgevoeligheid veroorzaken. Dit betekent dat de zenuwen in de darmen gevoeliger zijn voor zwelling en druk, wat resulteert in een verhoogd opgeblazen gevoel, zelfs als er normale hoeveelheden gas aanwezig zijn.
Ten tweede kan stress veranderingen in de darmflora veroorzaken. Als we stress voelen, gaat ons lichaam in de 'vecht-of-vlucht'-modus. Studies tonen aan dat chronische stress de bacteriële samenstelling van de darm kan veranderen. De spijsvertering en het voedselmetabolisme worden beïnvloed door de macrobioten. Een onevenwicht in deze bacteriepopulatie kan leiden tot een overproductie van gas, wat een opgeblazen gevoel kan veroorzaken.
Tot slot kunnen stress en angst leiden tot acties die een opgeblazen gevoel verergeren. Gestreste mensen kunnen bijvoorbeeld meer lucht inslikken door snel te praten of te snel te eten, wat bekend staat als aerofagie. Daarnaast eten ze vaak minder gezond, met veel bewerkte voedingsmiddelen en weinig vezels, wat de spijsverteringssymptomen kan verergeren.
Remedies en behandelingen
Aanpassingen in de voeding
Zoals eerder omschreven heeft voeding vaak een grote invloed op het voorkomen van een opgeblazen buik. Zo kunnen bewerkte voedingsmiddelen vaak additieven en conserveringsmiddelen bevatten die een opgeblazen buik kunnen veroorzaken. Yoghurt en andere gefermenteerde producten kunnen dan weer helpen om een gezonde darmflora te behouden. Het is dus belangrijk het voedingsplan van naderbij te bekijken en eventuele aanpassingen te doen.
Hydratatie
Uitdroging kan de symptomen van een opgeblazen buik verergeren. Water helpt de spijsvertering te vergemakkelijken. Het zorgt ervoor dat het spijsverteringsstelsel goed blijft werken. Enkele tips om het vochtgehalte te optimaliseren:
- Voldoende water drinken: zorg voor minstens 1,5 tot 2 liter waterinname per dag. Dit kan variëren afhankelijk van het gewicht, activiteitenniveau en het weer.
- Pepermunt en gember: infusies van pepermunt en gember kunnen een opblazen gevoel helpen verminderen door het spijsverteringsstelsel te kalmeren.
- Vermijd koolzuurhoudende dranken: zoals eerder vermeld kunnen ze lucht in het spijsverteringsstelsel brengen, wat kan leiden tot een verhoogd opgeblazen gevoel.
Veranderingen in de levensstijl
Langzaam eten en goed kauwen
Fastfoodconsumptie en slecht kauwen kunnen leiden tot overmatige luchtinname. Volgens een onderzoek gepubliceerd in het American Journal of Clinical Nutrition hadden mensen die hun eten langzaam aten en goed kauwden minder last van een opgeblazen gevoel.
Een goede richtlijn qua timing om te eten is minstens 20 tot 30 minuten aan elke maaltijd te besteden. Zo kan de maag de hersenen laten weten dat er voldoende voedsel werd opgenomen. Ook het aantal keer kauwen is van belang. Zo wordt aangeraden om minstens 20 keer te kauwen alvorens door te slikken. Tot slot kan te veel praten tijdens het eten ervoor kan zorgen dat er lucht wordt ingeslikt.
Beweeg regelmatig
Regelmatige lichaamsbeweging kan de spijsvertering bevorderen en een opgeblazen gevoel verminderen. Activiteiten zoals wandelen, yoga of zwemmen zijn hierbij bijzonder heilzaam. Volgens onderzoek gepubliceerd in het World Journal of Gastroenterology is aangetoond dat regelmatige lichaamsbeweging de bloedcirculatie in de darmen bevordert. Dit kan een opgeblazen gevoel verminderen.
Omgaan met stress
Stress reduceren tot een minimum heeft een aanzienlijk effect op het opgeblazen gevoel bij heel wat mensen. Het beoefenen van technieken als meditatie, mindfulness en diafragmatisch ademhalen kan helpen om het zenuwstelsel te kalmeren en de spijsvertering te verbeteren. Ook ontspannende activiteiten zoals lezen, muziek beluisteren of een warm bad nemen kunnen al soelaas bieden.
Pre- en probiotica en spijsverteringsenzymen
Pre- en probiotica
Pre- en probiotica spelen een belangrijke rol bij een gezonde spijsvertering. De termen worden vaak door elkaar gebruikt, maar ze verschillen wel degelijk.
Prebiotica zijn onverteerde vezels. Ze worden door nuttige bacteriën naar het onderste deel van de dunne darm gebracht. Daar worden ze gefermenteerd. Deze voedingsvezels moedigen nuttige bacteriën aan om zich te vermenigvuldigen. Hierdoor verbetert de spijsvertering en wordt het zenuwstelsel versterkt. Er zijn verschillende natuurlijke voedingsmiddelen die prebiotica bevatten. Denk hierbij aan fruit, groenten, granen, noten en zaden.
Probiotica zijn dan weer levende bacteriën die worden geconsumeerd omwille van hun vermogen om het evenwicht van de darmflora te beïnvloeden. Gefermenteerde producten zoals yoghurt, kefir, augurken, kombucha en kimchi bevatten vaak deze stoffen. Probiotica kunnen helpen bij het reguleren van de spijsvertering. Ze verbeteren ook de darmgezondheid. Men gebruikt probiotica dus vaak bij verschillende spijsverteringsstoornissen zoals diarree, constipatie en darminfecties.
Hoewel de effecten van pre- en probiotica vaak worden gecombineerd, zijn hun werkingsmechanismen wel verschillend. Voedingsvezels die bekend staan als prebiotica stimuleren de proliferatie van nuttige bacteriën. Probiotica daarentegen zijn levende bacteriën die het evenwicht van de darmflora direct beïnvloeden. Concreet komt het er dus op neer dat prebiotica gebruikt worden om de spijsvertering te verbeteren en het immuunsysteem te stimuleren. Terwijl probiotica vooral aanzien worden als een ondersteuning bij spijsverteringsstoornissen.
De kwaliteit van beiden is erg belangrijk naar hun effectiviteit. Om prebiotica te laten fermenteren, moeten ze stabiel zijn om de dunne darm te bereiken. Bij probiotica is het dan weer belangrijk dat ze levend en actief zijn om het evenwicht van de darmflora te beïnvloeden.
Spijsverteringsenzymen
Spijsverteringsenzymen zijn als het ware het gereedschap van de spijsvertering. Het zijn eiwitten die helpen bij het verteren van voedsel door macromoleculen af te breken in kleinere moleculen die het lichaam kan opnemen.
Er bestaan verschillende soorten spijsverteringsenzymen. Elk daarvan is gespecialiseerd in de vertering van bepaalde specifieke voedingsstoffen. Vetten worden bijvoorbeeld verteerd door lipase. Eiwitten dan weer door pepsine en trypsine. De spijsverteringsorganen, zoals de mond, maag en darmen, produceren deze spijsverteringsenzymen.
Insentials Gut Repair Day & Night Pack
Bij Insentials deed men heel wat onderzoek naar de oorzaken van een opgeblazen buik en wat mogelijk ondersteuning kan bieden. Insentials Gut Repair Day & Night Pack is een pakket dat dag en nacht werkt om de spijsvertering te herstellen en te kalmeren. Dit pakket bevat twee verschillende formules. Één voor overdag en één voor ’s nachts.
De Insentials Gut Day is ontworpen om de darmgezondheid gedurende de dag te bevorderen. Het bevat een unieke Pre- en pro bacillus blend die de gezonde bacteriën in de darmen voeden. Hierdoor wordt een gezonde balans van de darmflora bevorderd. Spijsverteringsenzymen helpen dan weer bij het afbreken van het voedsel, waardoor een opgeblazen gevoel en ongemak worden verminderd.
Het doel van de Insentials Gut Night is om het spijsverteringsstelsel ’s nachts te helpen herstellen. Het ondersteunt de spijsvertering door verschillende fysiologische zuiveringsprocessen, waardoor voedsel beter wordt verteerd terwijl we slapen.
Deze producten van Insentials zijn zorgvuldig ontworpen door specialisten op het gebied van spijsvertering. Elk bestanddeel is gekozen om zijn heilzame eigenschappen en nauwkeurig gedoseerd om de effectiviteit te optimaliseren.
Om de lever te ondersteunen, vooral wanneer je spijsverteringsklachten herkent die doen denken aan een overbelaste lever, is er de Detox Boost die je aanvullend kan innemen samen met de Gut Repair Day & Night Pack. Het bewezen antioxidantensupplement Lipoglutathox™ ontgift de lever op een efficiënte en natuurlijke manier en heeft zo een gunstige invloed op de spijsvertering.
Insentials supplementen opgeblazen buik
-10%
Bestseller