Heb je vragen?
Aanvullend advies? Geen probleem! Vraag het ons team van experten. We horen graag van je.
Podcast aflevering 20: Wat onze darmen ons vertellen met Prof. Dr. De Looze
Een opgeblazen gevoel treft veel vrouwen. Het kan variëren van mild ongemak tot ernstige hinder. In onze podcastaflevering 20 duikt Amandine De Paepe samen met Prof. Dr. Danny De Looze diep in de oorzaken en oplossingen van dit veelvoorkomende probleem.
Ze bespreken hoe factoren zoals voeding, uitstelgedrag en luchthappen bijdragen aan een opgeblazen gevoel. Daarnaast biedt Prof. Dr. De Looze wetenschappelijk onderbouwde inzichten en praktische tips om deze klachten te verminderen. Een essentiële luisterervaring voor vrouwen die hun buikgezondheid willen verbeteren en begrijpen.
Over Dr. Danny De Looze
Prof. Dr. Danny De Looze is maag-darmspecialist aan het UZ Gent en introduceerde als eerste de stoelgangtransplantatie in Vlaanderen. Hij verwierf nationale bekendheid door zijn deelname aan 'Topdokters' (2014) en zijn bestseller 'Lactose, gluten en co' (2019), dat meer dan 8.000 lezers bereikte. Als gepassioneerd docent aan de UGent deelt hij zijn expertise met de volgende generatie artsen. In 2025 kan je in de culturele centra terecht voor zijn zaalshow 'Van mond tot kont', waar alle taboes sneuvelen.
Het verteringsproces
Volgens Prof. Dr. De Looze zouden heel wat bezoekjes aan zijn praktijk onnodig zijn als mensen meer basiskennis zouden hebben over het maag-darmsysteem. Amandine vult aan dat de vertering reeds begint in de mond door de werking van onder andere amylase. Toch vindt de eigenlijke vertering pas veel lager plaats, namelijk in onze dunne darm. Echter is wat er tussen mond en dunne darm gebeurt ook van cruciaal belang. Wat gebeurt er bijvoorbeeld in de maag?
De rol van de maag in onze vertering
Onze maag kan je vergelijken met een deegkneedmachine of een blender, vertelt Prof. Dr. De Looze. Het eten in onze maag draait, keert en beweegt. Het wordt stevig gekneed tot een brij met kleine stukjes die vervolgens zijn reis kan verderzetten. Amandine verwijst naar de functie van het maagzuur en vraagt waarom er zo vaak maagzuurremmers worden voorgeschreven, terwijl dat zuur net erg belangrijk is. Prof. Dr De Looze vertelt dat maagzuur zorgt voor het beter afbreken van voedingsproducten, maar het niet echt een verterende functie heeft in de zuivere betekenis van het woord. Hij beaamt wel dat maagzuurremmers erg nuttig kunnen zijn bij mensen met reflux, maar dat ze jammer genoeg veel te snel worden voorgeschreven in de huisartspraktijk.
De dunne darm: een sausje van enzymen
Na de maag, komt het voedsel in de dunne darm terecht. Daar wordt het als het ware overgoten met een sausje van enzymen, afkomstig uit de alvleesklier of pancreas. Deze enzymen, vergelijkbaar met schaartjes, zijn in staat het voedsel te verteren. Zo is amylase verantwoordelijk voor het afbreken van zetmeelvarianten zoals brood, aardappelen en rijst. Het enzym verknipt het zetmeel tot glucose of suiker. Dit suiker wordt vervolgens opgenomen door de darmcellen van onze vier meter lange dunne darm. Eiwitten worden dan weer afgebroken tot aminozuren en vetten tot vetzuren. Om deze laatste te kunnen opnemen zijn er galzouten nodig, afkomstig van de lever.
Sterk ruikende winden
Van de dunne darm komen we in de dikke darm terecht. Daar zorgt vergisting voor de gevreesde windjes. Die vergisting is afhankelijk van wat we gegeten hebben. Ook alles wat niet verteerd werd in de dunne darm, komt terecht in de dikke darm. Daar wordt het door de bacteriële flora, ook wel microbiota of microbioom genoemd, vergist.
Reukloze winden
De geur van onze scheten wordt bepaald door wát er wordt vergist. Zo zal de vergisting van koolhydraten, vezels en volle granen bijvoorbeeld, zorgen voor het vrijkomen van CO2, methaan en waterstof. Dit is geurloos, waardoor niemand last heeft van het ontsnappen van deze gassen.
Rotte eieren
Minder aangenaam wordt het wanneer eiwitten, die onder meer in vlees en kaas zitten, gaan vergisten. We spreken hier van een verrottingsproces. Het gas dat daarbij vrijkomt stinkt wél, omwille van de zwavelverbindingen en stikstofverbindingen. Het bekendste gas is waterstofsulfide of H2S, wat bekend staat voor de typische 'rotte eieren' geur.
Normaal gezien verteren die eiwitten gewoon en komen er geen excessieve stinkende gassen vrij. Wanneer je echter te veel eiwitten ineens consumeert, kan die vertering een probleem worden. De capaciteit van de enzymen kan de hoeveelheid dan niet aan. Denk aan een avond met een lekkere côte à l'os, een kaasschotel of een bbq waarbij veel vlees op korte tijd wordt geconsumeerd. Prof. Dr. De Looze vertelt dat de eiwitconsumptie beter wat wordt gespreid of binnen de perken wordt gehouden. Dit als je liever geen rotte eieren ruikt, tenminste.
De oorzaak van een opgeblazen buik
Constipatie als eerste oorzaak
Een eerste oorzaak van een opgeblazen gevoel is natuurlijk constipatie. Wanneer de stoelgang niet vlot verloopt, kan de buik opblazen. Vaak denken mensen wanneer ze drie dagen niet naar het toilet zijn geweest, dat hun opgeblazen buik vol zit met stoelgang. In werkelijkheid gaat het slechts om 300-500 gram stoelgang. Het gevoel wordt dus niet veroorzaakt door een massa stoelgang, maar door lucht in de darmen. Dit gas wordt geproduceerd door de bacteriën in de stoelgang, die langer dan gewenst in jouw lichaam zit.
Er wordt gesproken over een belangrijke oorzaak van constipatie: uitstelgedrag. Het begint vaak al op de schoolbanken, waar kinderen en jongeren niet rustig naar toilet kunnen gaan en vaak wachten tot 's avonds voor de grote boodschap.
De paradox van de vezels
Dan komen we bij een vraag die we in de Insentials praktijk enorm vaak krijgen: "Wat is de oorzaak van mijn opgeblazen gevoel"? Volgens Prof. Dr. De Looze kan het stellen van de juiste vragen aan de patiënt snel een idee geven van de oorzaak.
Een eerste oorzaak is teveel gasvorming door vergisting in de darm. We komen dan terecht bij de paradox van de vezels. Want hoewel een gezonde voeding veel vezels bevat die het darmmicrobioom voeden, zijn het net die vezels die voor een groot deel verantwoordelijk zijn voor gasvorming. Vezels worden namelijk niet verteerd door de dunne darm. Ze komen in de dikke darm terecht, waar ze worden vergist door onze darmflora. En zoals we intussen al weten, zorgt precies die vergisting voor winden.
Meer vezels eten is dus gezond, maar zorgt bij veel mensen voor een teveel aan gassen en dus een opgeblazen gevoel of bloating.
Sterk vergistbare voeding
Het is dan belangrijk om door te vragen om te weten te komen welke voeding voor problemen zorgt. Zo is van peulvruchten zoals kikkererwten en linzen geweten dat ze voor meer vergisting zorgen. Ook peren, appels, appelsap, volle granen, ajuin en look zijn voorbeelden van gasproducerende voeding.
Veel patiënten zien in glutenvrije voeding de oplossing en krijgen dan minder klachten. Maar dit heeft meer te maken met het feit dat ze minder volle granen eten, dan met het weglaten van gluten. Er worden dan minder zogenaamde FODMAPS geconsumeerd. Dit staat voor Fermenteerbare Oligosachariden (fructanen en galactanen), Disachariden (lactose), Monosachariden (fructose) And Polyolen (suikeralcohol zoals sorbitol). Die FODMAPS, waartoe bovenstaande voedingsmiddelen behoren, zijn vaak de veroorzaker van klachten bij mensen.
Aerofagie of luchthappen
Prof. Dr. De Looze haalt aan dat een belangrijke groep met klachten de zogenaamde luchthappers zijn. We spreken van luchthappen of aerofagie wanneer mensen onbewust teveel lucht inslikken. Deze patiënten moeten vaak ook veelvuldig boeren. Doen ze dit niet, dan moet de lucht er langs een andere weg uit: door winden te laten.
Voor zulke patiënten zijn er enkel tips zoals: geen gashoudende dranken drinken, niet praten tijdens het eten, traag eten en goed kauwen, geen kauwgom etc.
Andere oorzaken
Tot slot zijn er patiënten bij wie bovenstaande tips geen soelaas bieden. Bij zulke mensen zien Prof. Dr. De Looze en zijn collega's vaak dat er niet méér lucht in de darmen zit dan bij andere mensen. Het probleem is dat de lucht niet op zijn plaats wordt gehouden. Dit kan aan de darmwand liggen of aan de buikspieren. Zo zijn er patiënten die plots en willekeurig hun buikspieren ontspannen en hun middenrif naar beneden duwen via hun ademhaling, met als gevolg een 'dikke buik'.
Daarom werkt Prof. Dr. Danny De Looze sinds vorig jaar ook samen met een praktijk van kinesisten. Zij kunnen deze patiënten helpen met een diafragmatische ademhaling, wat een invloed kan hebben op wat er in onze darmen gebeurt.
Amandine vraagt nog naar de invloed van de darmwand. Prof. Dr. Danny De Looze legt uit dat mensen met het Prikkelbare Darm Syndroom allen een overgevoeligheid hebben. Ze ervaren sneller pijn in de buik dan mensen zonder het syndroom. Ook is er vaak een ontstekingsreactie van de darmwand. Hiernaar wordt ook weleens verwezen met de naam "Leaky gut". Om deze darmwand te helpen herstellen, kunnen supplementen zoals glutamine helpen.
Wat is gezonde stoelgang?
Prof. Dr. De Looze haalde aan dat alles begint bij een gezonde stoelgang. "Maar wat is dat, een gezonde stoelgang?", vraagt Jona. Hierop refereert Prof. Dr. De Looze naar de bekende Bristol Stool Chart met 7 types stoelgang, waarvan type 3 en type 4 als normala worden beschouwd. Hij heeft het ook over de kleur van de stoelgang.
Tip: lees onze blog over de stoelgangkleur
Over founder Amandine De Paepe
Bestseller auteur en voedingswetenschapper Amandine de Paepe, founder van Insentials, genoot een uitgebreide universitaire opleiding. Ze studeerde onder meer biomedische wetenschappen, voedingsleer en behaalde een European master in voedingswetenschappen op de universiteiten te Wageningen (NL), Cork (Ierland), Lund (Zweden) en Parijs (FR).
Over Jona De Baerdemaeker
Jona, Copywriter en Event Coordinator bij Insentials, studeerde ooit af als Master in de Psychologie, maar had altijd een sterke interesse voor voeding. Enkele jaren terug besloot ze daarom om een Bachelor in Voeding- en dieetkunde bij te studeren. Het is vooral de link tussen psychologie en gezonde voeding die haar het meest van al boeit: hoe creëer je gezonde gewoontes op lange termijn?
Insentials supplementen darmherstel
-10%