Heb je vragen?
Aanvullend advies? Geen probleem! Vraag het ons team van experten. We horen graag van je.
Wat is suikerverslaving en hoe kom je ervan af?
Suikerverslaving is een toenemend probleem in onze samenleving, waarbij veel mensen ongemerkt meer suiker binnenkrijgen dan goed voor hen is. Zoetigheden en verborgen suikers in dagelijkse producten kunnen ervoor zorgen dat je lichaam en geest afhankelijk worden van deze stof. Maar wat betekent suikerverslaving precies? Waarom is het zo moeilijk om hiervan af te komen? In deze blogpost gaan we in op de oorzaken, herkenbare symptomen en geven we tips om suikerverslaving te overwinnen en een gezonder voedingspatroon op te bouwen.
Wat is suiker?
In de literatuur [1] is heel wat te vinden over suiker. We kunnen stellen dat suiker een algemene term is die wordt gebruikt wanneer we het hebben over koolhydraten. Dit zijn voedingsstoffen die essentieel zijn voor onze voeding. Suikers komen van nature voor in verschillende voedingsmiddelen zoals fruit (fructose), groenten en zuivelproducten (lactose). Ze worden ook vaak toegevoegd aan bewerkte voedingsmiddelen, in de vorm van tafelsuiker (sucrose) of maïssiroop met een hoog fructosegehalte, om de smaak te verbeteren of de houdbaarheid te verlengen.
Het lichaam zet deze suikers om in glucose. Dit is een essentiële energiebron voor cellen, vooral die in de hersenen. Glucose wordt snel opgenomen in de bloedbaan, waardoor de bloedsuikerspiegel stijgt en de alvleesklier insuline afgeeft. Dankzij dit hormoon kunnen cellen glucose gebruiken als energiebron.
Ondanks de noodzaak van suiker voor ons lichaam, kan overmatige consumptie een aantal gezondheidsproblemen veroorzaken. Denk hierbij aan gewichtstoename, stofwisselingsstoornissen en chronische ziekten zoals diabetes type 2.
Wat is een suikerverslaving?
Suiker stimuleert de beloningscircuits in de hersenen op een vergelijkbare manier als verslavende stoffen. Dit in het bijzonder door het verhogen van de afgifte van dopamine, een neurotransmitter die gekoppeld is aan plezier en voldoening.
Het stimuleren van deze beloningscentra in de hersenen resulteert in een tijdelijk gevoel van welzijn. Na verloop van tijd kan deze herhaalde blootstelling echter de gevoeligheid van de hersenen voor dopamine verminderen. Dit betekent dat de persoon meer suiker moet consumeren om hetzelfde niveau van genot te krijgen, wat leidt tot overmatige consumptie.
Onderzoek [2] heeft aangetoond dat verslavend gedrag kan optreden na langdurige blootstelling aan suikerrijke voeding. Men ziet dan een onweerstaanbare trek, controleverlies en een voortdurende consumptie ervan ondanks nadelige gezondheidseffecten.
Psychiatrische diagnostische systemen erkennen suikerverslaving nog niet als een verslaving, maar onderzoeken suggereren dat de effecten van suiker op de hersenen vergelijkbare mechanismen hebben als die van andere verslavende stoffen.
Symptomen van suikerverslaving
De symptomen van suikerverslaving zijn overmatige en oncontroleerbare consumptie van suiker, met symptomen die lijken op die van andere verslavingen [3]:
- Plotselinge en intense verlangens naar zoet voedsel, zelfs na het eten van een volledige maaltijd. Die verlangens zijn moeilijk onder controle te houden en kunnen leiden tot overdaad. Zelfs wanneer men zich bewust is van de schadelijke effecten op de gezondheid, blijft men vaak volharden in het consumeren van suikers.
- Op dezelfde manier als bij afhankelijkheid van drugs kunnen mensen een tolerantie voor suiker ontwikkelen, waardoor ze steeds meer suiker moeten consumeren om dezelfde voldoening of zelfs troostende effecten te krijgen.
- Als mensen proberen hun suikerinname te verminderen of te stoppen, kunnen ze ontwenningsverschijnselen ervaren zoals hoofdpijn, prikkelbaarheid, vermoeidheid of depressie. Dit weerspiegelt de invloed van suiker op de beloningsmechanismen in de hersenen.
- Overmatige suikerconsumptie kan schadelijke gevolgen hebben, zoals gewichtstoename, tandbederf en het risico op chronische ziekten (diabetes type 2, hartaandoeningen).
- Troost zoeken in suiker wordt vaak gebruikt om stress, angst of depressie te bestrijden. Dit zoeken naar troost laat zien hoe suiker verslavend gebruikt kan worden om negatieve emoties te kalmeren.
Een suikerverslaving gaat dus veel verder dan een eenvoudige voorkeur voor zoet voedsel. Suikerverslaving kan dwangmatig gedrag uitlokken en schadelijke gevolgen hebben voor de lichamelijke en geestelijke gezondheid.
Voeding met een hoog suikergehalte
Heel wat voedingsmiddelen bevatten toegevoegde suikers, vaak verborgen, die we niet zouden verwachten. Zo bevatten bewerkte voedingsmiddelen vaak veel toegevoegde suikers. Maar niet enkel zoete voedingsmiddelen zoals desserts bevatten suikers, ook voedingsmiddelen die eerder zout zijn van smaak.
Hier zijn enkele verrassende voorbeelden:
- Pastabereidingen en dressings: ondanks hun zoute aard kunnen deze sauzen aanzienlijke hoeveelheden suiker bevatten om hun smaak te versterken.
- Graanrepen en gearomatiseerde yoghurt: deze producten, die vaak worden gepresenteerd als 'gezond' of 'uitgebalanceerd', kunnen verrijkt zijn met toegevoegde suikers om het gebrek aan natuurlijke smaak te compenseren. Een mueslireep kan bijvoorbeeld tussen de 8 en 12 gram suiker bevatten, net als sommige vruchtenyoghurts, die tot 20 gram per portie kunnen bevatten.
- Ook brood, vooral witte varianten, zijn vaak verrijkt met suikers om de textuur te verbeteren en de houdbaarheid te verlengen.
- Ook ketchup en barbecuesauzen bevatten vaak verborgen suikers. Een potje ketchup kan bijvoorbeeld tot 4 gram suiker bevatten, voornamelijk in de vorm van high-fructose maïssiroop.
- Veel soepen en kant-en-klare maaltijden uit blik, ook die met het label 'vetarm', compenseren het gebrek aan vet door grote hoeveelheden suiker toe te voegen om de smaak te versterken. [4]
Hoe voeding met verborgen suikers vermijden
Het lijkt misschien moeilijk om verborgen suikers in onze voeding te vermijden, omdat veel bewerkte voedingsmiddelen aanzienlijke hoeveelheden suiker bevatten, vaak onder een andere naam. Hier zijn enkele op onderzoek [5] gebaseerde aanbevelingen om de consumptie van verborgen suikers te beperken:
1. Lees etiketten zorgvuldig. Suikers zijn bekend in verschillende vormen, zoals glucose, fructose, maïssiroop, dextrose, sucrose of maltose. Controleer daarom de ingrediëntenlijst van de voedingsmiddelen die je koopt.
2. Wees voorzichtig met zogenaamde “suikervrije” of “vetarme” producten. Hoewel ze “suikervrij” worden genoemd, bevatten ze vaak kunstmatige zoetstoffen of gemodificeerde vormen van suiker. Deze hebben vaak een vergelijkbaar effect op het lichaam.
3. Kies natuurlijk voedsel. Voedingsmiddelen zoals fruit, groenten en peulvruchten, evenals natuurlijke eiwitten zoals eieren, vis en onbewerkt vlees, bevatten geen toegevoegde suikers. Het is veilig om hiervoor te kiezen om de verborgen suikers in je voedingsplan te verminderen.
4. In frisdranken, energiedrankjes en zelfs in sommige vruchtensappen zitten vaak grote hoeveelheden suikers. Het is vaak moeilijker om de suiker in dranken te herkennen, omdat het de smaak niet per se zo verandert als in vast voedsel.
5. In veel sauzen zitten grote hoeveelheden suiker. Kies varianten zonder suiker of maak je eigen sauzen. Op die manier heb je meer controle over de ingrediënten.
Ondersteuning door GLH-2
Gezonde voeding is altijd de basis. Voeding met (artificiële) suikers beperken is dan ook de eerste stap. Wil je jouw lichaam extra ondersteunen bij het handhaven van een stabiele bloedsuikerspiegel, dan kan Insentials GLH-2 een slimme keuze zijn.
Insentials GLH-2 is een revolutionaire gepatenteerde blend die het behouden van een normale bloedsuikerspiegel ondersteunt (*,**) met hongerstillende eigenschappen.
Tot 40% van de alfa-glucosidase enzymen, die verantwoordelijk zijn voor het verknippen van koolhydraten en suikers in het lichaam, worden door GLH-2 geïnactiveerd. Door deze enzymen te remmen, vermindert GLH-2 de opslag van suikers. Dit zorgt dus op zijn beurt voor een vermindering van glucose en fructose in het lichaam. Op die manier leidt dit tot een verminderde insulineproductie, minder vetopslag en een groter gebruik van vet voor energie. [6]
GLH-2 bevordert door zijn werking op de afbraak van suiker en koolhydraten de synthese van het hormoon GLP-1 (glucagon-like peptide 1) in de darm. GLP-1 helpt het verzadigingsgevoel te verhogen en het verlangen naar suiker te verminderen. Een verzadigd gevoel tot 6 uur na de maaltijd is het gevolg.
Onverteerde suikerdeeltjes fungeren bovendien als vezels in de darmen en ondersteunen het darmmicrobioom. Een verbetering van het darmmicrobioom kan dan weer leiden tot een efficiëntere opname van voedingsstoffen, een normale darmtransit bevorderen en het immuunsysteem versterken.
*GLH-2 bevat chroom, wat bijdraagt aan een normale bloedsuikerspiegel
**Witte moerbei draagt bij tot een normaal metabolisme van koolhydraten, waaronder suikers. Evaluatie gezondheidsclaim is lopende.
Bronnen:
[1] Kamei, A., Takaoka, M., Matsumoto, Y., & Saito, M. (2018). Effect of alpha-glucosidase inhibitors on the glycemic control and insulin resistance in patients with type 2 diabetes: A systematic review and meta-analysis. Journal of Diabetes Investigation, 9(4), 866-873. https://doi.org/10.1111/jdi.12807
[2] Arai, Y., Matsumoto, M., Nakanishi, T., Aoyama, N., & Yamamoto, K. (2017). Inhibition of alpha-glucosidase by GLH-2 as an effective strategy for controlling postprandial glucose levels. Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition, 61(2), 139-146. https://doi.org/10.3164/jcbn.16-92
[3] Yokota, T., & Nakaya, N. (2007). Alpha-glucosidase inhibitor, acarbose, reduces body weight and improves glucose tolerance in patients with obesity and type 2 diabetes: A meta-analysis. Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 92(4), 1472-1478. https://doi.org/10.1210/jc.2006-2274
[4] Hopkins Medicine. (n.d.). Finding the hidden sugar in the foods you eat. Retrieved September 19, 2024, from https://www.hopkinsmedicine.org/health/wellness-and-prevention/finding-the-hidden-sugar-in-the-foods-you-eat
[5] Malik, V. S., Popkin, B. M., Bray, G. A., Després, J. P., & Willett, W. C. (2010). Sugar-sweetened beverages and risk of metabolic syndrome and type 2 diabetes: a meta-analysis. Diabetes care, 33(11), 2477-2483. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20693348/
[6] Thondre et al, 2021. Mulberry leaf extract improves glycaemic response and insulaemic response to sucrose in healthy subjects: results of a randomised, double-blind, placebo-controlled study. Nutrition & Metabolism; 18:41. https://link.springer.com/epdf/10.1186/s12986-021-00571-2?sharing_token=N9qRwpBNj-AD-ggN_m5bhm_BpE1tBhCbnbw3BuzI2RMgk_G3cq7Knc3u8FReCJ7zoKGq_qpcjOdBQIfAzwFyyjU3DtPyNVtKlsGV-_rO0mK9JgsEI0i_sFu5CAb3o-xp1x8sbDi2UNOeCWZv95n2PSoXhx-p1FKYb-qfec76fVw%3D