Avez-vous des questions ?
Des conseils supplémentaires ? Pas de problème ! Demandez à notre équipe d'experts. Nous serions ravis de vous entendre.
La couleur de vos selles : que dit-elle sur votre santé ?
De Bristol Stool Chart
We doen het allemaal, maar toch praten we er niet gemakkelijk over. Nochtans, onze stoelgang vertelt ons best veel over onze gezondheid en leefstijl. Door naar je stoelgang te kijken, kun je belangrijke signalen oppikken over wat er in je lichaam gebeurt. Inderdaad, het is belangrijk om het taboe te doorbreken, en stoelgang bespreekbaar te maken. Alleen zo kan je beter begrijpen wat je lichaam nodig heeft.
Stoelgang, dat is vooral water, voedselresten die ons lichaam niet gebruikt heeft en darmbacteriën. Het water heeft ons lichaam nodig om voedingsstoffen af te breken en via onze darmwand op te nemen. De onverteerbare voedselresten zorgen voor vlotte stoelgang, en de bacteriën zijn afkomstig uit onze darmflora.
Maar onze stoelgang is niet elke dag dezelfde, en ook individueel zijn er grote verschillen zoals het volume, de frequentie, de vorm, de consistentie en de kleur. Al deze factoren vertellen ons iets over onze leefstijl en gezondheid. Dé boodschap is: kijk achterom in de pot!
Je hoorde misschien al van de Bristol Stool Chart: een visuele tool die helpt om te praten over de vorm en consistentie van je stoelgang. Hiermee kan je objectief je stoelgang beschrijven, wat bijvoorbeeld nuttig kan zijn tijdens een gesprek met jouw arts. Type 3 en 4 wijzen op een normale vorm en consistentie van stoelgang. De andere types beschrijven verschillende vormen van constipatie (type 1 en 2) of diarree (type 5, 6 en 7).
Maar, wat met de kleur? Is gezonde stoelgang altijd bruin? In deze blog bespreken we de belangrijkste kleuren die je kunt tegenkomen en wat ze betekenen.
Waar komt de kleur van ontlasting vandaan?
De kleur van gezonde stoelgang varieert van lichtbruin tot donkerbruin. Variaties in tinten bruin zijn meestal normaal en afhankelijk van wat je hebt gegeten. Donkerder bruin kan komen door voedsel dat rijk is aan ijzer of vlees. Lichtere tinten kunnen dan weer duiden op een dieet met meer vezels.
Als we de oorsprong van deze kleur opzoeken, komen we bij de lever terecht. De lever speelt een cruciale rol bij de ontgifting van ons lichaam. Dit detoxproces is erop gericht om verschillende schadelijke stoffen of toxines (denk aan alcohol, medicatie, cafeïne, maar ook overtollige hormonen) om te zetten in stoffen die veilig kunnen worden afgevoerd. Deze toxines worden in de lever wateroplosbaar gemaakt. Nadien worden ze gekoppeld aan onder andere de lichaamseigen antioxidant glutathion om vervolgens het lichaam op een veilige manier via urine of gal te verlaten. Het is precies deze gal die de bruine kleur aan stoelgang geeft.
Gal is een stof die door de lever wordt geproduceerd en helpt bij de vertering van vetten. Gal is van nature geelgroen, maar als het door je spijsverteringskanaal gaat, verandert het van kleur. Deze gele kleur ontstaat trouwens uit de afbraak van rode bloedcellen tot bilirubine. Bloedcellen hebben een levensduur van ongeveer 120 dagen en verlaten het lichaam in de vorm van bilirubine via urine en stoelgang. Bilirubine geeft de urine een gele kleur en je stoelgang een bruine kleur. Een bruine stoelgang wijst dus op efficiënte ontgifting door je lever.
Als je stoelgang consistent bruin is, kun je opgelucht ademhalen: jouw spijsverteringsstelsel werkt zoals het hoort. Maar wat als je stoelgang een andere kleur heeft?
Groene stoelgang
Stoelgang met een groene kleur is meestal onschuldig. Als je veel groene groenten hebt gegeten, zoals broccoli of boerenkool, kan je ontlasting een groenere kleur krijgen door de aanwezigheid van bladgroen of chlorofyl.
Een andere mogelijke oorzaak is een snelle doorgang door het spijsverteringskanaal. Wanneer voedsel te snel door je darmen gaat, heeft gal minder tijd om te worden afgebroken en blijft het groen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door diarree, al dan niet met een infectie.
Bij pasgeboren baby’s die borstvoeding krijgen is de stoelgang trouwens ook vaak geelgroen. Dit is volkomen normaal en niets om je zorgen over te maken.
Gele stoelgang
Gele, vettige ontlasting die aan de pot blijft kleven wijst meestal op een malabsorptie. Jouw lichaam neemt vetten niet goed op. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen wanneer er onvoldoende pancreasenzymen zijn om het vet van je voeding te verteren.
Stress kan ook een belangrijke oorzaak zijn van geelachtige stoelgang. Het zijn vooral onze stresshormonen die ons lichaam willen voorbereiden op stressvolle situaties en hierdoor de darmtransit versnellen. Op die manier krijgt je stoelgang niet de tijd om de normale, bruine kleur te ontwikkelen. Vaak gaat dit ook gepaard met zachtere stoelgang of zelfs diarree.
Ook bij een infectie met diarree kan de stoelgang een gelige kleur krijgen. Er zit dan immers meer water in de stoelgang door de snelle darmtransit. Darmcellen produceren extra vocht en slijm als reactie op de infectie.
Zwarte stoelgang of melena
Zwarte ontlasting, ook wel melena genoemd, kan een gevolg zijn van iets relatief onschuldigs, zoals te veel ijzerinname. Ook het eten van spinazie of bosbessen bijvoorbeeld kan hier de oorzaak van zijn. Maar het kan ook wijzen op bloedingen in het bovenste deel van het spijsverteringskanaal, zoals de maag of slokdarm. Denk aan een maagzweer of ontsteking. Het bloed wordt afgebroken en geoxideerd door maagzuur en enzymen, waardoor de stoelgang erg donker wordt.
Zwarte stoelgang die het gevolg is van donkergekleurde voeding zou normaal gezien na enkele dagen terug een normale bruine kleur moeten aannemen. Als je niet zeker weet waarvan de zwarte kleur komt en het blijft aanhouden, neem je best contact op met je arts. Zeker wanneer de stoelgang zwart, teerachtig en kleverig is, is het belangrijk om voor de zekerheid aan de alarmbel te trekken.
Rode stoelgang
Je kan even schrikken bij helderrode ontlasting, maar de oorzaak is niet altijd ernstig. Vaak ligt het eten van roodgekleurde voeding zoals rode bieten of rode kool aan de basis.
Hierboven beschrijven we dat zwarte stoelgang kan wijzen op een bloeding uit het bovenste deel van de spijsvertering. Een roodkleurige stoelgang daarentegen kan het gevolg zijn van een bloeding in het onderste deel van je spijsverteringstelsel, zoals bij aambeien of een scheurtje in de anus. Bij regelmatige of zware bloedingen, ga je best zo snel mogelijk naar je arts.
Oranje stoelgang
Ook bij oranje stoelgang, ga je best even na of je recent voedingsmiddelen met carotenoïde at. Dit is een natuurlijke kleurstof die onder andere in zoete aardappel, wortels en abrikozen zit.
Lichtgrijze of kleiachtige stoelgang
Grijze, witte of kleiachtige stoelgang is een signaal dat er geen gal aanwezig is. Immers, het is de bilirubine in je gal dat de bruine of soms geelgroene kleur aan stoelgang geeft. Mogelijke oorzaken zijn o.a. galstenen of leverproblemen. Omdat gal noodzakelijk is voor de vertering van vetten en de normale kleur van ontlasting, is het belangrijk om jouw arts te contacteren wanneer je een ontkleurde ontlasting hebt.
Kijk eens achterom!
Heb je eenmalig een stoelgang met een andere kleur, hoef je je nog geen zorgen te maken. Vaak heeft de kleurverandering te maken met bepaalde voedingsmiddelen die je recent at of dronk. Als de kleur echter consistent abnormaal blijft, neem je best contact op met je arts. Doorbreek het taboe en bespreek de kleur, consistentie en frequentie van jouw stoelgang. Het is een bron aan informatie over jouw gezondheid.
Insentials tips voor een gezonde en vlotte stoelgang
Deze 5 tips zijn cruciaal voor een vlotte stoelgang:
- Eet voldoende vezels: groenten bij elke maaltijd en vezelrijk fruit zoals kiwi’s kunnen wonderen doen.
- Drink voldoende water, want vezels hebben vocht nodig om te kunnen zwellen. Op die manier krijg je een vlotte ontlasting. Wanneer je veel vezels eet, maar onvoldoende water drinkt, ontstaat er een tegenovergesteld effect en kan je last krijgen van constipatie.
- Beweeg, beweeg, beweeg, want lichaamsbeweging stimuleert de doorbloeding van je hele lichaam en dus ook je darmen. Wandelen bijvoorbeeld is een echte boost voor je spijsvertering en ook stoelgang.
- Stel je toiletbezoek niet uit, en vooral niet ’s morgens want dan zijn je darmen het meest actief. Neem je tijd en ga onmiddellijk.
- Zorg voor een goede houding op het toilet, met je voeten plat op de grond of eventueel een voetbankje om een hurkpositie na te bootsen. Op die manier komt je darm in een rechte lijn te staan, waardoor alles makkelijker verloopt.
Insentials supplementen darmgezondheid
-10%