darmmicrobioom sleutel tot gezondheid insentials

Het darmmicrobioom: de sleutel tot jouw gezondheid

Ons lichaam is een bijzonder ecosysteem. Miljarden micro-organismen spelen samen een belangrijke rol in onze gezondheid. Naast de spijsvertering is het darmmicrobioom ook belangrijk voor ons immuunsysteem, ons metabolisme en zelfs onze mentale gezondheid. We nemen je mee in de boeiende wereld van onze darmflora.

Wat is het darmmicrobioom?

wat is darmmicrobioom insentials

Het darmmicrobioom, ook wel darmflora genoemd, is een complexe verzameling van bacteriën, virussen, schimmels en andere micro-organismen die in onze darmen leven. Ze zijn belangrijk voor een gezonde darmwerking.  

Wetenschappers vermoeden dat er in de menselijke darm ongeveer 100 biljoen micro-organismen leven. Dat wil zeggen dat ze qua aantal onze eigen lichaamscellen sterk overstijgen.  

Deze micro-organismen voeren heel wat functies uit die belangrijk zijn voor ons lichaam. Ze helpen bij het verteren van voedsel en het vrijmaken van energie. Ook hebben ze een functie bij het beschermen van de darmwand tegen schadelijke pathogenen. [1] 

Onderzoek toonde aan dat het darmmicrobioom niet alleen een passieve rol speelt, maar actief betrokken is bij het reguleren van fysiologische processen. Het is daarom belangrijk dat er steeds een gezonde balans is. Wanneer deze verstoord is (dysbiose) kan dat leiden tot een verhoogd risico op chronische aandoeningen. [2] 

De rol van het darmmicrobioom in de spijsvertering

De micro-organismen in onze darmen dragen bij aan de afbraak van complexe koolhydraten, eiwitten en vetten die ons eigen lichaam niet zelfstandig kan verteren. Door deze afbraak komen voedingsstoffen vrij die vervolgens door het lichaam kunnen worden opgenomen en gebruikt. [3] 

Eén van de belangrijkste bijdragen van het darmmicrobioom is de fermentatie van voedingsvezels. Die leidt tot de productie van korte-keten vetzuren (SCFA's). Deze SCFA's dienen voornamelijk als energiebron voor de darmcellen. Ze hebben daarnaast ook andere effecten, waaronder het reguleren van de glucose- en vetstofwisseling en het moduleren van het immuunsysteem. [4] 

Bepaalde darmbacteriën zorgen voor de synthese van belangrijke vitamines, zoals vitamine K en sommige B-vitamines. Deze zijn dan weer belangrijk voor diverse lichaamsfuncties. [5]

Het effect op ons immuunsysteem

Wist je dat ongeveer 70% van ons immuunsysteem zich in de darmen bevindt? Er is dus een cruciale link tussen de darmmicroflora en immuunfunctie. [6]

rol darmmicrobioom weerstand insentials

De rol van de darmflora voor onze afweer

De darmflora zorgt ervoor dat je afweersysteem goed werkt, maar ook niet té goed. Sommige bacteriën in je darmen geven namelijk cytokines af, bepaalde eiwitten, die je afweersysteem ondersteunen. Andere stoffen helpen je afweer dan weer om niet te overreageren op onschuldige dingen, zoals pollen of bepaald voedsel. 

Met andere woorden: je darmflora is een soort coach die je afweer in balans houdt. Sterk genoeg om ziektekiemen te bestrijden, maar rustig genoeg om geen paniek te zaaien over ongevaarlijke prikkels. 

Er zijn ook specifieke bacteriën die de doorlaatbaarheid van de darmbarrière bewaken. Dit is belangrijk om ziekteverwekkers te voorkomen. Op deze manier wordt er voorkomen dat schadelijke microben in de bloedbaan terechtkomen. Zo kan het immuunsysteem op tijd reageren op bedreigingen. Ondersteuning van een gezonde darmflora kan dus bijdragen aan een robuust immuunsysteem en het voorkomen van infecties. [7] 

De gevolgen van een dysbiose

Een disbalans in het darmmicrobioom, ook wel dysbiose genoemd, kan leiden tot een verstoorde immuniteit. Zo’n disbalans ontstaat wanneer er een onevenwicht is tussen de verschillende micro-organismen in de darmen. Factoren die dit in de hand kunnen werken zijn een voedingsplan met te weinig vezels, overmatig gebruik van antibiotica of chronische stress.  

Onderzoekers hebben ontdekt dat de verstoorde communicatie tussen de darmmicroben en het immuunsysteem de onderliggende oorzaak kan zijn van diverse aandoeningen. [8] 

De connectie tussen het darmmicrobioom en de hersenen 

De connectie tussen het darmmicrobioom en de hersenen is een fascinerend en complex gebied van onderzoek. De communicatie tussen deze twee organen gebeurt via een netwerk dat bekend staat als de darm-hersenas.  

Dit netwerk verbindt het centrale zenuwstelsel met het enterisch zenuwstelsel (ook wel het "tweede brein" genoemd), dat zich in de darmen bevindt. Deze verbinding stelt de darmen in staat om niet alleen lichamelijke signalen naar de hersenen te sturen, maar ook om de hersenen te beïnvloeden, wat weer kan bijdragen aan de regulatie van emoties en gedrag. [9] 

De darm-hersenas: hoe de darmcommunicatie met de hersenen verloopt

De darm-hersenas is een communicatieweg die bestaat uit onder meer zenuwbanen, hormonen en immuuncellen. Het grootste deel van de communicatie tussen de darmen en de hersenen gebeurt via de vagus zenuw of nervus vagus.  

De nervus vagus is een lange zenuw die informatie tussen het spijsverteringsstelsel en de hersenen transporteert. Micro-organismen in het darmmicrobioom produceren metabolieten zoals korte-keten vetzuren, die signalen naar de hersenen sturen en invloed hebben op de hersenfunctie en emoties

Daarnaast hebben de bacteriën in de darmen de capaciteit om neurotransmitters zoals serotonine, dopamine en gamma-aminoboterzuur (GABA) te beïnvloeden, die direct van invloed zijn op stemming en gedrag. Zo wordt ongeveer 90% van de serotonine in ons lichaam geproduceerd in de darmen. Dit onderstreept de belangrijke rol van het darmmicrobioom in de regulatie van stemmingen en emoties. [10] 

Invloed van het microbioom op stemming, angst en depressie 

Onderzoek heeft aangetoond dat een gezond en divers darmmicrobioom van invloed kan zijn op onze mentale gezondheidstoestand. Wanneer de balans in het darmmicrobioom verstoord is, zoals bij de hierboven vermeldde dysbiose, kan dit leiden tot een verhoogde productie van ontstekingsbevorderende stoffen die de hersenen beïnvloeden. Dysbiose wordt steeds vaker gekoppeld aan mentale gezondheidsproblemen, waaronder angststoornissen, depressie en zelfs autisme spectrum stoornissen (ASS). 

Tip: Lees zeker ook eens onze podcast-blog “Hoe je darmen je mentale gezondheid beïnvloeden”, met Dr. Van der Linden.

Lees de blog

Factoren die het darmmicrobioom beïnvloeden

De samenstelling van de darmflora wordt bepaald door zowel genetische factoren als omgevingsfactoren zoals voeding, medicatie, stress en levensstijl. Het is belangrijk om te begrijpen hoe deze factoren de balans in het microbioom kunnen verstoren of ondersteunen, aangezien een gezond microbioom cruciaal is voor het behoud van een optimale gezondheid.[11] 

probiotica lactobacillus darmflora bacteriën

Voeding: het belang van vezels, gefermenteerde producten en prebiotica/probiotica 

Vezels spelen een sleutelrol bij het bevorderen van de groei van nuttige bacteriën in de darmen. Voedingsvezels worden niet door het menselijke spijsverteringsstelsel afgebroken, maar dienen als voedsel voor bepaalde darmbacteriën. De fermentatie van vezels door deze bacteriën leidt tot de productie van korte-keten vetzuren (SCFA's), die de gezondheid van de darmbarrière ondersteunen en ontstekingen verminderen. 

Gefermenteerde voeding zoals yoghurt, kefir, kimchi en zuurkool, bevatten levende bacteriën die kunnen helpen het microbioom te diversifiëren. Deze bacteriën kunnen bijdragen aan de verbetering van de darmgezondheid. Ze kunnen de groei van gunstige bacteriën bevorderen en pathogene microben onderdrukken. 

Prebiotica zijn niet-verteerbare stoffen die dienen als voeding voor de bacteriën in onze darmen. Ze zijn te vinden in voedingsmiddelen zoals bananen, ui, knoflook, prei en asperges. 

Probiotica zijn dan weer de bacteriën zelf. Deze levende bacteriën, zoals bijvoorbeeld lactobacillus rhamnosus, kunnen via supplementen of gefermenteerde voedingsmiddelen worden ingenomen. Ze kunnen ook bijdragen aan het herstel van een gezonde darmflora, vooral bij verstoringen tijdens of na een behandeling met antibiotica. [12] 

Medicatie: invloed van antibiotica op de darmflora

Antibiotica kunnen de samenstelling van het darmmicrobioom aanzienlijk beïnvloeden. Ze doden niet alleen schadelijke bacteriën, maar ook de nuttige bacteriën die essentieel zijn voor een gezond microbioom. Het gebruik van antibiotica kan leiden tot dysbiose, een disbalans waarbij slechte bacteriën de overhand krijgen. Dit kan dan weer een invloed hebben op ons immuunsysteem. 

Recent onderzoek suggereert dat de gevolgen van antibiotica voor het microbioom zelfs langdurig kunnen zijn, waarbij de diversiteit van het microbioom vermindert en moeilijk te herstellen is. Het is belangrijk om antibiotica alleen te gebruiken wanneer het absoluut noodzakelijk is, om negatieve effecten op het microbioom te minimaliseren. [13] Het is hoe dan ook een goed idee om tijdens en een tijdje na een antibioticakuur jouw darmmicrobioom te ondersteunen. 

hpa as stress cortisol insentials

Stress en levensstijl 

Chronische stress kan leiden tot een verhoogde productie van het stresshormoon cortisol, wat de darmbarrière verzwakt en ontstekingen kan bevorderen. Dit kan bijdragen aan de ontwikkeling van dysbiose wat, zoals we intussen al weten, een invloed kan hebben op onze fysieke en mentale gezondheid.  

Daarnaast speelt beweging een belangrijke rol in het behoud van een gezond microbioom. Lichamelijke activiteit stimuleert de groei van gunstige bacteriën en verbetert de darmperistaltiek. Dit is de natuurlijke beweging van de darm die ervoor zorgt dat onze spijsvertering vlot verloopt.  

Ook slaap heeft een invloed. Zo kan een verstoorde slaap de balans van de darmflora beïnvloeden. [14] 

De toekomst van onderzoek

In de afgelopen decennia heeft het onderzoek naar het darmmicrobioom een enorme vlucht genomen. Wetenschappers beginnen steeds meer de cruciale rol te begrijpen die het microbioom speelt in onze algehele gezondheid.  

In de toekomst zal onderzoek zich richten op het beter begrijpen van de complexe interacties binnen het microbioom en hoe deze bijdragen aan onze gezondheid. Zo is er steeds meer bewijs dat niet enkel onze darmen een microbioom hebben, maar ook andere organen zoals onze longen en huid. [15], [16], [17], [18] 

Zoals eerder vermeld is er ook steeds meer bewijs voor de invloed van het microbioom op de hersenen. Het nog beter begrijpen van hoe het microbioom invloed uitoefent op stemming, angst en depressie kan mogelijk leiden tot nieuwe behandelingen voor psychische aandoeningen. Het gebruik van probiotica en prebiotica om de stemming en het mentale welzijn te verbeteren, wordt nu reeds als een zinvolle therapie gezien en zal verder onderzocht worden. 

Ondersteunen met supplementen: Insentials Gut Repair Pack

Een verstoord darmmicrobioom kan leiden tot spijsverteringsproblemen, een verminderde opname van voedingsstoffen en een verzwakt immuunsysteem.

Hoewel een gezond dieet en levensstijl bijdragen aan een betere darmgezondheid, is het vaak niet voldoende om de balans volledig te herstellen. Hier komt de Insentials Gut Repair Pack in beeld als doelgerichte ondersteuning. 

De Insentials Gut Repair Pack bevat zorgvuldig geselecteerde ingrediënten die bijdragen aan het behoud en herstel van een gezonde darmflora. Het bevat prebiotica die als voedingsbron dienen voor goede bacteriën, evenals specifieke voedingsstoffen die helpen de darmwand te ondersteunen en ontstekingen te verminderen. 

Wat maakt deze oplossing uniek?

De combinatie van hoogwaardige ingrediënten werkt synergetisch om de darmgezondheid te verbeteren. Het ondersteunt niet alleen een gezonde spijsvertering, maar draagt ook bij aan een beter opnamevermogen van essentiële voedingsstoffen

Door de Insentials Gut Repair Pack toe te voegen aan je dagelijkse routine, geef je jouw darmen de extra boost die ze nodig hebben om optimaal te functioneren. Zo werk je van binnenuit aan je algehele gezondheid en welzijn. 

Bronnen:

[1] Lynch SV, Pedersen O. The human intestinal microbiome in health and disease. N Engl J Med. 2016;375(24):2369-2379. doi:10.1056/NEJMra1600266 

[2] Thursby E, Juge N. Introduction to the human gut microbiota. Biochem J. 2017;474(11):1823-1836. doi:10.1042/BCJ20160510 

[3] Koh, A., De Vadder, F., Kovatcheva-Datchary, P., & Bäckhed, F. (2016). From dietary fiber to host physiology: Short-chain fatty acids as key bacterial metabolites. Cell, 165(6), 1332-1345. 

[4] Murugesan, S., Nirmalkar, K., Hoyo-Vadillo, C., García-Espitia, M., Ramírez-Sánchez, D., & García-Mena, J. (2018). Gut microbiome production of short-chain fatty acids and obesity in children. European Journal of Clinical Microbiology & Infectious Diseases, 37(4), 621-625. 

[5] Yang, W., Yu, T., Huang, X., Bilotta, A. J., Xu, L., Lu, Y., ... & Sun, J. (2020). Intestinal microbiota-derived short-chain fatty acids regulation of immune cell IL-22 production and gut immunity. Nature Communications, 11(1), 4457. 

[6] Belkaid, Y., & Hand, T. W. (2014). Role of the microbiota in immunity and inflammation. Cell, 157(1), 121-131. https://doi.org/10.1016/j.cell.2014.03.011 

[7] Atarashi, K., Tanoue, T., Oshima, K., Saito, T., Nagano, Y., Nishida, A., ... & Honda, K. (2013). Treg induction by a rationally selected mixture of Clostridia strains from the human microbiota. Nature, 500(7461), 232-236. https://doi.org/10.1038/nature12466 

[8] Hu, H., Zheng, Z., Chen, Y., Li, Y., & Chen, L. (2021). Gut microbiota, immunity, and diseases. Frontiers in Immunology, 12, 641611. https://doi.org/10.3389/fimmu.2021.641611 

[9] Cryan, J. F., & Dinan, T. G. (2012). Mind-altering microorganisms: The impact of the gut microbiota on brain and behaviour. Nature Reviews Neuroscience, 13(10), 701-712. https://doi.org/10.1038/nrn3346 

[10] Foster, J. A., & McVey Neufeld, K.-A. (2013). Gut–brain axis: How the microbiome influences anxiety and depression. Trends in Neurosciences, 36(5), 305-312. https://doi.org/10.1016/j.tins.2013.01.005 

[11] David, L. A., Maurice, C. F., Carmody, R. N., Gootenberg, D. B., Button, J. E., & Wolfe, B. E. (2014). Diet rapidly and reproducibly alters the human gut microbiome. Nature, 505(7484), 559-563. https://doi.org/10.1038/nature12820 

[12] Jandhyala, S. M., Talukdar, R., Subramanyam, C., & Reddy, D. N. (2015). Role of the normal gut microbiota. World Journal of Gastroenterology, 21(29), 8787-8803. https://doi.org/10.3748/wjg.v21.i29.8787 

[13] Dethlefsen, L., & Relman, D. A. (2011). Incomplete recovery and individual variation in the human microbiome. Trends in Ecology & Evolution, 26(9), 460-464. https://doi.org/10.1016/j.tree.2011.07.001 

[14] Sekirov, I., Russell, S. L., Antunes, L. C., & Finlay, B. B. (2010). Gut microbiota in health and disease. Physiological Reviews, 90(3), 859-904. https://doi.org/10.1152/physrev.00045.2009 

[15] Hugenholtz, P., & Tyson, G. W. (2019). Microbiology: The hidden world of the human microbiome. Nature, 576(7787), 39-48. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/31618469/ 

[16] Zhernakova, A., Kurilshikov, A., & Bonder, M. J. (2016). Population-based metagenomics analysis reveals markers for gut microbiome composition and diversity. Science, 352(6285), 565-569. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/27064305/ 

[17] Cryan, J. F., & Dinan, T. G. (2012). Mind-altering microorganisms: The impact of the gut microbiota on brain and behavior. Nature Reviews Neuroscience, 13(10), 701-712. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22968153/ 

[18] Schwiertz, A., Taras, D., & Schaubeck, M. (2010). Microbiota in patients with inflammatory bowel disease. Gut, 59(5), 803-809. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/20203287/